این
مسجد را مازیار بن قارن در سال 1160 ه.ق بنا کرد. در دوران صفویان این
مسجد نوسازی شد. در دوران فتح علی شاه، بر اثر زلزله خراب شد و به فرمان
این پادشاه در سال 1225 ه.ق به مباشرت میرزا محمد شفیع صدر اعظم، توسط میر
محمد حسینی-متولی آن- دوباره بنا شد. از تاریخ های مختلفی که در کتیبه های
مسجد نوشته شده است، چنین استنباط می شود که تجدید بنای آن از سال 1220
شروع و در سال 1233 ه.ق به پایان رسیده است. در داخل شبستان خصوصاً در
اطراف محراب کاشی های قدیمی محفوظ مانده اند. بنای مسجد به صورت چهار ضلعی
ساخته شده است.
حفاظت از بناهای تاریخی، نیازمند مدیریت هوشمندانه منابع و نیازمند اشتیاق
و ایثاری است که ضامن نجات میراث فرهنگی باشد. سیاست دراز مدت، باید بر
مبارزه علیه عوامل فرساینده متمرکز گردد و در رویارویی با استثمار
منابع‌طبیعی و کاهش هر نوع آلودگی، می‌توان آسیب به بناهای تاریخی را به
حداقل کاهش داد.
این‌گونه حفاظت در درجه اول فرآیندی است درجهت به درازا کشاندن عمر
اموال فرهنگی با هدف بهره‌مند شدن از آن در حال و آینده. در این مرحله
ضعف و قدرت نهفته درساختار و مصالح به کار رفته درآن بررسی‌شده و
عوامل‌طبیعی ویران‌کننده بنا و عوامل انسانی آسیب رساننده به بنا مورد
مطالعه قرار می گیرد.
عواملی که توانسته‌اند مسجد جامع بابل را مورد تهاجم قرار دهند عبارتنداز
: عوامل‌انسانی، عوامل‌زیستی یا بیولوژیک، عوامل‌جوی و اقلیمی و عامل
زمان که باعث به وجود آمدن فرسایش نسبی در بنا شده‌اند.
بیشترین آسیب مسجد جامع بابل ناشی از نفوذ رطوبت صعودی ناشی از سنگ ازاره و
آسیب های تأسیساتی توسط عوامل انسانی می باشد که در پروژه مورد تجزیه و
تحلیل قرار می گیرند.
بنای مسجد جامع بابل از نقطه نظر دارا بودن شیوه های تزئینی آجری در نما-
قدمت و ویژگی های معماری دارای ارزش تاریخی – هنری و فرهنگی شایان توجه می
باشد.
از ارزش های موجود در بنا می توان به تزئینات آجری- پوشش گنبدی- پوشش شیبدار که مخصوص این اقلیم( معتدل و مرطوب) می باشد اشاره کرد.
فهرست:
بخش نخست: شناخت
تاریخچه بنا
نقشه مسیرهای دسترسی به مسجد
نمای اصلی مسجد
تصاویری از وضعیت کنونی بنا
پلان مسجد جامع بابل
نماها
مقاطع
بخش دوم: آسیب شناسی
بخش سوم: طرح احیاء
بخش 1 : مبانی نظری طرح احیاء
بخش 2 : طرح مرمت بنا
