بخشی از مطلب
سیدهادی میرمیران به سال ۱۳۲۳ در قزوین به دنیا آمد. در سال ۱۳۴۷ از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد.
فعالیت حرفه ای این هنرمند معمار تقریباً به سه دوره مساوی تقسیم می شود :
در فاصله ۱۳۴۷- ۱۳۵۷ او در شرکت ملی ذوب آهن ایران، در اصفهان سرپرست
کارگاه معماری واحد طراحی و شهرسازی بوده و مسئولیت تهیه و اجرای طرح های
متعددی را در زمینه مجموعه های مسکونی، بناهای عمومی و طرح های شهری در
شهرهای جدید الاحداث پولادشهر، زیرآب و زرندنو به عهده داشته است.
از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۷ ضمن ادامه فعالیت در ذوب آهن، با شرکت خانه سازی ایران و اداره کل مسکن و شهرسازی اصفهان همکاری کرده است.
در شرکت خانه سازی ایران مسئولیت سرپرستی واحد طراحی و در اداره کل مسکن و
شهرسازی اصفهان مسئولیت تهیه طرح جامع شهر اصفهان و «طرح منطقه شهری
اصفهان» با او بوده است. او در اصفهان برای اولین بار- در حوزه رسمی
شهرسازی کشور- مفهوم «منطقه شهری» را به طور جدی مطرح کرد و با ارائه بسیار
درخشان طرحی موفق، در فرآیندی سخت و طولانی از جلسات بررسی و تصمیم گیری
در کمیته فنی شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، توانست ضرورت توجه به
مناطق شهری، کشور را به منزله عرصه هایی مشخص، مجزا و مستقل در «حوزه
مدیریت و برنامه ریزی شهری» نشان دهد.
از سال ۱۳۶۷ نیز میرمیران به عنوان مؤسس و مدیرعامل شرکت مهندسان مشاور
نقش جهان پارس به کار در زمینه شهرسازی و معماری ادامه داد. طی این دوره
تهیه طرح های متعدد شهری به ویژه چند طرح بسیار موفق برای احیای مجموعه
کریمخانی شیراز، احیا و بهسازی مجموعه میدان کهنه و مسجد جامع عتیق اصفهان و
بدنه سازی خیابان چهار باغ اصفهان و نیز شرکت پیگیر و فعالانه او در تمامی
مسابقات مهم معماری داخلی- و یک مسابقه بین المللی- و موفقیت چشمگیر او در
اغلب این مسابقات به عنوان برنده، همچنین کسب رتبه اول جایزه بزرگ معمار
سال ۱۳۸۲ برای ساختمان کانون وکلای تهران و رتبه دوم جایزه معمار سال ۱۳۸۰
برای مجتمع فرهنگی- ورزشی رفسنجان و دریافت نشان فرهنگ و هنر او را به
عنوان چهره شاخص و سرشناس معماری و شهرسازی معاصر ایران مطرح کرد.مرحوم
میرمیران معماری ایران را یکی از برجسته ترین های تاریخ معماری جهان می
دانست و علاقه وافری به این معماری داشت. او در یکی از گفت وگوهایش در این
باره گفته است: «من شیفتگی زیادی به معماری ایرانی دارم و برای آن ارزش
بسیاری قائلم. معتقدم در تاریخ معماری جهان، اگر معماری ایران یکی از
برجسته ترین اجزا نباشد، از برجسته ترین هاست. چون اولاً تداوم دارد. یعنی
معماری ایران در دوران قبل از هخامنشیان تا اواخر دوره قاجار به هم پیوسته
است. قطع و انفصال ندارد. در همه این دوره ها هم نمونه های مهمی داشته که
در تاریخ معماری جهان اثر گذاشته است. مثل تخت جمشید، ایوان مدائن، مقبره
سلطانیه و ...
... بشر باید بتواند به هنر معماری دلخوش باشد. معماران هم باید چیزهایی
بسازند که دلخوشی بیاورد... معماری معمار مهم است، باقی امور را دیگران هم
می توانند انجام دهند. لوکوربوزیه حتی کشتی هم طراحی می کرد.
ویژگی او این بود که همیشه تلاش می کرد چیز جدیدی به وجود آورد، چیز تازه
ای خلق کند. ما باید همین را از او یاد بگیریم.بیشتر از معماری لوکوربوزیه
باید معماربودن را از او یاد بگیریم. منظور من این نیست که همه باید
لوکوربوزیه باشند. هزاران نفر باید بتواند ساختمانهای خوب بسازند. در میان
آنها ده نفر هم معمار خوب می شوند. هر کدام که استطاعت خلاقیت داشته باشد.
ایرج اعتصام در روز مراسم تشییع پیکر مرحوم میرمیران تأکید کرد که عشق و
احترام میرمیران به ارزش های معماری گذشته ایران همواره در تمام گفتارها و
آثار او منعکس بود. به اعتقاد میرمیران، ضروری است روح و روحیه معماری
گذشته ایران را با پیشرفت فنی روز عجین کرد. او عاشق معماری بود و زندگی اش
را وقف معماری کرد. میراث تئوری و عملی به جای مانده از میرمیران باید حفظ
شده و گسترش یابد.جلیل حبیب اللهیان نیز گفته است: میرمیران تنها چهره ای
ماندگار در فرهنگ و هنر ایران نیست، بلکه نمونه ای از استقامت و پایداری در
برابر بیماری و مرگ بود. مصادف شدن روز معمار با نام هادی میرمیران، این
روز را جاودانه تر کرد.
بهرام فریور صدری نیز هادی میرمیران را معمار ایرانی می نی مالیستی دانست
که مشخصه های ایرانی را در کارهایش عیناً اجرا می کرد و کارهای دقیق، بدیع و
تازه ارائه می داد. به اعتقاد صدری، جامعه حرفه ای به میرمیران بدهکار است
تا کارهای او را تحلیل کند.
علیرضا قهاری رئیس انجمن مفاخر ایران تأکید کرده است که انتخاب اصفهان به
عنوان پایتخت دائمی فرهنگی ایران و نیز تأسیس موزه ملی معماری، دو پیشنهاد
اساسی و مهم میرمیران در روزهای پایان حیاتش بوده است. مهندس میرمیران به
جمعیت، انجمن، شهر و استان خاصی تعلق ندارد، بلکه او یک معمار ملی است، با
ایده های شرقی و پشتوانه باشکوه معماری فاخر و اصیل ایرانی. انجمن و
دوستداران میرمیران، تندیسی از این معمار فرهیخته را تهیه می کنند.
زنده یاد مهندس هادی میرمیران پس از گذران یک دوره بیماری صعب العلاج در
بیمارستانی در آلمان درگذشت. روحش شاد و یادش تا ابد گرامی باد
سخنانی از سید هادی میرمیران
اگر از معماری امروز جهان استفاده نکنیم، از قافلهی تمدن عقب ماندهایم
چند پله کوتاه بالا و پایین و مسیر طرح و ماکت و پلاتهای معماری، و بعد
اتاقی در انتهای راهرو که دختر عشایر با چارقدی سرخ و با چشمهایی زنده اما
غمگین، از میان قاب نگاهت میکند، اتاقی پاک و مختصر، میز کار، خط کش،
شابلن، مداد و انبوهی کتاب معماری و شعر، در گوشهای دیگر تخت استراحت
استاد. روی میز کار نقشهای پهن است و جای دستهایی مشغول به کار و
سرانگشتانی توانا که او را جزو برجستهترین معماران ایران کرد. اینجا اتاق
کار و زندگی «هادی میرمیران» است.
میرمیران معتقد است: معماری که امروز در کشور داریم، شایستهی مقام و
منزلت تاریخی ما نیست. ما از گذشته در دو عرصهی شعر و معماری بسیار موفق
بودهایم. در معماری جزو یکی از کشورهایی هستیم که بزرگترین میراث معماری و
تاریخی را دارد. سه هزار سال معماری پیوسته داریم که تمام این سالها جزو
بهترین نمونههای معماری جهان بود؛ اما از اواخر دورهی قاجار تا امروز،
بیشترین مصرفکنندهی معماری کشورهای پیشرفته غربی شده و خود نتوانستیم سهم
مهم و حتا کوچکی را در معماری معاصر جهان داشته باشیم.
او عوامل زیادی را دخیل دانسته و میگوید: معماری برخلاف شعر، به
امکانات مالی محتاج است. باید کارفرما و صاحب کاری باشد که یک کار معماری
بهوجود آید؛ در ده - پانزده سال اخیر بارقههایی بهوجود آمده و وضعیت رو
به بهبود است. او تاکید دارد: میراث بزرگ معماری داریم و ضروری است به آن
توجه کنیم. علاوه بر آن، باید به دستاوردهای معماری روز دنیا توجه داشته
باشیم.
میرمیران در دیدار اعضای بخش هنرهای تجسمی خبرگزاری دانشجویان ایران
(ایسنا) از کمرغبتی مردم نسبت به بافتهای تاریخی میگوید. به گمان او
بافتهای تاریخی ایران، امروز به محل اسکان اقشار کمدرآمد یا مهاجر تبدیل
شده است و خانوادهی اصیل شهری هم یا بهطور کامل از این بافتها خارج
شدهاند یا در حال خارج شدن هستند.
بنابراین بافتهای تاریخی روز به روز به ضرر اقشار قدیمی و باسابقهتر
تغییر میکند. همین امر رانده شدن بیشتر مردم را از این بافتها موجب
میشود؛ در یک مقطع، بهای لازم را به بافتهای تاریخیمان نداده و کار
نکردیم که آنها را شایستهی زندگی امروز قرار دهیم. باید تحولی انجام
میدادیم که بافتهای تاریخی کشور بافتهای مطلوبی باشد. درحالیکه
بافتهای تاریخی در همه جای دنیا گرانترین مناطق است، اما مردم ما از این
بافتها فراریاند، چراکه کار لازم در بهروز و بههنگام کردن بافتهای
تاریخیمان انجام ندادهایم.
مسابقهی طراحی فرهنگستانهای جمهوری اسلامی ایران در سال 1373 هنوز در
خاطرهها جا دارد. جایزهی نخست و مقام اول این مسابقه به طراحی او - برج
سهتایی بلندی که دروازهی علم میانهی آن جا داده شده بود ـ تعلق گرفت؛
اما هنوز هیچکس نمیداند چرا طرح پنجم اجرا شد که البته هنوز نیمهکاره
مانده.
کانون وکلای دادگستری تهران
ساختمان کانون وکلای شهر تهران در سال ۱۳۸۲ به عنوان طرح برتر شناخته
شد و معمار آن یعنی سید هادی میرمیران به عنوان معمار سال ۱۳۸۲ شناخته شد.
این ساختمان از چهار طبقه و دو طبقه زیر زمین تشکیت شده است. زمین آن از
یک مستطیل ۱۸ در ۵۴ متر تشکیل شده و مساحت زیرمجموعه آن ۴۷۰۰ متر مربع می
باشد.
هنگام نزدیک شدن به بنا دو وزنه سنگین که در تعادل قرار دارند خود
نمایی می کند نمادی از قدرت عدالت و دادگستر بودن آن دارد. در واقع پلان
نیز از دو از تکه یا دو بخش مجزا تشکیل شده است که هر کدام دو بخش متفاوت
از نظر کارکرد را تشکیل می دهند.
این دو وزنه که بر روی سطح شیشه ای-شفاف و نورانی قرار دارد به نوعی
تداعی کننده حق-راستی-برابری و مساوات بین این دو وزنه معلق (مراجعین) می
باشد.
از اولین لحظه ورود به ساختمان فرد احساس شناوری خود میان راهرو بلند
در وسط بنا که یک محور شیشه ای شمالی-جنوبی را تشکیل می دهد دارد. در عین
حال هم این محور شیشه ای با دو ضلع استوار و مستقیم که در بالا از هم باز
می شوند و به یک پنجره بزرگ رو به آسمان ختم می شوند و دید بیشتری را به
بیننده می دهند نماینده قدرت دادگستری و نور حقانیت آن می باشد.
از بعد فیزیکی هم سید هادی میرمیران معمار این ساختمان موفق شده است تا
با این پنجره بزرگ رو به آسمان (void) نور روز را به داخل بنا آورده و
حداکثر استفاده از آن را بکند. در هنگام غروب نیز سعی شده است تا فضا از
فقدان نور روز اسیب نبیند به همین دلیل در راهروهای کناری شکافی ایجاد شده
که نور به صورت خطی و نه به صورت نقطه ای (لامپ) به کف برسد. استفاده از
سنگ گرانیت در کف و دیواره راهروها به این پخش نور کمک زیادی کرده است
کتاب خانه ملی ایران
در سال ۱۹۹۵ وزارت مسکن و شهرسازی ایران مسابقه ای برگذار کرد با عنوان
طراحی "کتابخانه ملی ایران" شرکت نقش جهان پارس به سرپرستی سید هادی
میرمیران موفق به کسب مقام دوم در این مسابقه شد.
محل نگهداری کتابها به صورت مکعبی فلزی طلایی رنگ که از صندوقچه های
قدیمی (محل نگهداری جواهرات) گرفته شده بود در مرکز خود نمایی می کند. این
حجم مکعب(طلایی) را می توان به لوحهای قدیمی ایران باستان که محل نوشتن و
محرفی ساختمانهای دولتی (جلوی ورودیها) بوده نیز تعبیر کرد.
این حجم طلایی در حجم و نمای بنا بیشترین اثر و دید را دارد و دیگر
عناصر نیز تحت تاثیر آن حرکت و فرم می یابند. حجم کلی بنا به کمک پوسته ای
از جنس شیشه شکل گرفته و تمامی عناصر را دربر می گیرد. استفاده از شیشه
علاوه بر اینکه بین احجام مختلف در بنا وحدت ایجاد کرده باعث شده تا هر یک
از احجام به خودی خود ماهیتی جدا داشته باشند.
تصور کنید اگر این پوسته شفاف نبود و حجمها در داخل آن گم می شدند چه اتفاقی بر سر ایده های نخستین طرح می آمد